هگمتانه، گروه خبر: مدیریت‌‎شهری در فرآیند تحول و توسعه شهر همدان نه‌تنها در ابعاد اقتصادی و عمرانی شهر، بلکه با تغییر و تحولات پر شتاب اجتماعی و گسترش جمعیت شهرنشینی به بعد فرهنگی، زیست محیطی و عدالت اجتماعی توجهی خاصی دارد.
به گزارش هگمتانه، شهر به عنوان یک موجود زنده برای رشد و تکامل، نیازمند رشد و توسعه متوازن کلیه اجزا و ارکان تشکیل دهنده آن است که از کالبد انواع ساختمان‌ها با کاربری‌های مختلف گرفته تا انواع فعالیت‌ها و ارکان تشکیل دهنده فضای شهری نیازمند رشد و توسعه متوازن هستند.
عمده درخواست شهروندان و سرمایه‌گذاران، ایجاد ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اقامتی در یک شهر است و مدیریت شهری نیز به صورت مستمر و متمرکز در حال اقدام جهت صدور مجوزات ساختمانی و ایجاد و توسعه طرح‌های زیرساختی است.
در این میان موضوع توسعه و سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های شهر نیز مطرح می‌شود که در این شرایط به نظر می‌رسد رشد و توسعه متوازن شهرها با حرکت مدیریت شهری از حوزه ساخت و ساز و صدور پروانه و پایانکار به سمت تعریف فرصت‌های سرمایه‌گذاری غیرساختمانی در شهر و واگذاری این نوع پروژه‌ها به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی از طریق قراردادهای مشارکت عمومی خصوصی تکمیل شود.
عملاً مدیریت شهری با تعریف این نوع فرصت‌ها و پروژه‌ها، ضمن فراهم کردن بستر سرمایه‌گذاری در شهر، زمینه را برای توسعه و رقابت بهره‌برداران تخصصی ایجاد خواهد کرد.
مجموعه نیازهای شهروندی با حرکت از نگاه تک بعدی به پروژه‌های ساختمانی با کاربری‌های تجاری، اداری، مسکونی و پارکینگ به سمت ترکیب این نوع پروژه‌ها با پروژه‌های غیرساختمانی و پروژه‌های خدماتی فرهنگی، خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، فنی و عمران و فعالیت‌های رویداد محور تکمیل خواهد شد.
رصد نیازهای شهر و شهروندان اعم از موضوعات فرهنگی، خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، فنی و عمران و تبدیل آن به بسته‌های جذاب و دارای توجیه فنی و اقتصادی برای سرمایه‌گذاران، می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری در شهر باشد.

  توجه به قراردادهای جدید در راستای توسعه شهر
در این راستا فرصت‌هایی بر پایه توسعه اقتصاد فضا، توسعه روش‌های تأمین مالی با تأکید بر روش‌های قراردادهای بی‌او‌تی(BOT، ساخت، بهره‌برداری و واگذاری) که یکی از جدیدترین و کارآمدترین روش‌های تأمین مالی برای انواع طرح‌ها است و ایجاد درآمدهای پایدار و جذب سرمایه‌گذاران متخصص برای بهره‌برداری مورد تأکید است.
عملا مدیریت شهری با تعریف این نوع فرصت‌ها و طرح‌ها، ضمن فراهم کردن بستر سرمایه‌گذاری در شهر، زمینه را برای توسعه و رقابت بهره‌برداران تخصصی ایجاد خواهد کرد.
در این راستا تمرکز از طرح‌های ساختمانی با کاربری‌های تجاری، اداری، مسکونی، پارکینگ برداشته شده و طرح‌های غیر ساختمانی و طرح‌های خدماتی فرهنگی، خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، فنی و عمران در کنار فعالیت‌های رویداد محور، فرصت‌های نوین سرمایه‌گذاری در شهر را ایجاد خواهند کرد.
کمک به تسریع فرآیند خصوصی‌سازی، کاهش بار مالی و هزینه‌ای شهرداری‌ها و سایر ارکان مدیریت شهری، افزایش کیفیت طرح‌ها، انتقال فناوری، ورود بهره‌بردار تخصصی از ابتدای فرآیند تعریف طرح‌، پیاده‌سازی طرح‌های بهره‌برداری در فرآیند ساخت طرح‌، افزایش توان بخش خصوصی، انتقال ریسک مالی از بدنه مدیریت شهری به بدنه تخصصی بخش خصوصی و اشتغال‌زایی در بدنه بخش خصوصی را می‌توان به عنوان بخشی از مزایای تعریف و اجرای این نوع فرصت‌های سرمایه‌گذاری مطرح کرد.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که رشد فزاینده شهرنشینی و گسترش فیزیکی شهرها در دهه‌های اخیر، به پدیده‌هایی نظیر نابرابری اجتماعی، اقتصادی و قطبی شدن فضای شهری دامن زده و شرایطی را به وجود آورده که بی‌عدالتی‌ها بیش از پیش در شهرها تولید و بازتولید شوند.
اکثر شهرهای امروزی با چالش‌هایی همچون قابل زندگی بودن، کالایی شدن و تحولات هویتی مواجه بوده و با موجی از نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی مواجه هستند و این نابرابری‌ها باعث گسترش دوگانگی‌های طبقاتی، پیدایش سکونتگاه‌های غیررسمی و رشد ناهنجاری‌های اجتماعی شهری می‌شود.
بنابراین، رسالت اساسی متخصصان حوزه شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری، کاهش این نابرابری‌ها و از بین بردن تضادهای دسترسی به سرمایه‌های شهری برای اقشار مختلف جامعه است.
در این راستا، مفهوم عدالت فضایی به عنوان یک ابزار هنجاری در تحقق عدالت در ابعاد شهری مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از دانشمندان شکل‌گیری عدالت و بی‌عدالتی را از طریق تولید فضایی جغرافیایی دانسته‌اند.
عدالت فضایی توزیعی را می‌توان از طریق توزیع فضایی خدمات و قابلیت دستیابی ساکنین به خدمات و رتبه‌بندی نواحی از حیث برخورداری از خدمات با روش جدید ارزیابی کرد.
از آنجا که نابرابری در توزیع و دستیابی ساکنین به خدمات به شکل قابل توجه در برخی شهرها وجود دارد، همان طور که باید عدالت فضایی در اجرای طرح‌ها از سوی مدیریت شهری وجود داشته باشد که منظور از عدالت فضایی نیز دسترسی همگان به زیرساخت‌های شهری و تأمین حداقل‌ها برای همه ساکنین شهر است، در بستر توزیعی و پیاده‌سازی نیز باید منجر به نتیجه عادلانه شود.
می‌توان گفت عدالت محوری در ساخت شهرهای جدید، نکته بسیار مهمی است و در خیلی از شهرهای دنیا، به احساس خوشبختی و دسترسی به امکانات توجه شده اما مفهوم عدالت مورد توجه قرار نگرفته است.
آنچه مورد تأکید بوده در حوزه عدالت محوری برنامه‌ریزی شهری، باید به مواردی مثل کاهش آلودگی، ترافیک و ارتقای سطح تولید کنندگی مردم توجه شود.
شهرداری‌ها می‌توانند در این حوزه‌ها نقش‌آفرینی کنند و بر اساس مطالبات و خواسته‌های شهروندان به توسعه شهر بپردازند و طبق نیازسنجی کارهایی را در دستور کار قرار دهند.
فراهم‌سازی زمینه‌ سرمایه‌گذاری به شکل‌های مختلف و تعریف قالب‌های مشخصی برای سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و افراد داخل یا خارج از کشور می‌تواند نیاز شهروندان یک شهر را تأمین کند و سرمایه‌گذار نیز ترغیب به سرمایه‌گذاری در شهر شود، به طوری که هم برای خود و هم برای شهر سود داشته باشد.
آنچه در این دوره از مدیریت شهر همدان شاهد هستیم، این است که اصلی‌ترین موضوع سیاست‌گذاری شهرداری و شورای اسلامی شهر، سرمایه‌گذاری و گردشگری به عنوان اولویت توسعه این شهر مطرح شده و موضوعاتی چون عدالت توزیعی، جذب سرمایه‌گذار خصوصی، توسعه متوازن شهر، توجه به نیازهای شهروندان و... مورد تأکید قرار گرفته است.
در این میان سرمایه‌گذاری به عنوان حلقه مفقوده در شهر همدان مطرح است و مدیریت شهری به دنبال جذب سرمایه‌گذار و تحقق اهداف توسعه‌ای از سوی بخش خصوصی و نیز تحول در حوزه گردشگری بوده است.
امروز سازمان شهرداری همدان با انجام اقداماتی به خصوص در حوزه جذب سرمایه‌گذاران در بخش‌های مختلف، قدم‌های محکمی در توسعه متوازن شهر همدان برداشته است و در این بین خوشبختانه اقدامات زیرساختی منوط به مناطق برخوردار نیست و در تمام مناطق چهارگانه شهر فعالیت‌هایی صورت می‌گیرد؛ البته تا هدف نهایی فاصله زیادی وجود دارد اما می‌توان گفت که مسیر درستی انتخاب شده است.

  رویکرد انسان‌محور در اجرای طرح‌ها
مدیریت شهر همدان اکنون به دنبال ایجاد درآمدهای پایدار و تلاش برای کسب درآمدهای کوششی با استفاده حداکثری از ظرفیت‌های قانونی؛ توجه ویژه به بازآفرینی محلات و توانمندسازی مناطق محروم شهر همدان و توزیع عادلانه منابع در تمام مناطق؛ اهتمام ویژه به ساماندهی ورودی‌های شهر؛ توجه ویژه به مسائل فرهنگی و در نظر گرفتن رویکرد انسان‌محور در اجرای طرح‌های شهری و الزام به تهیه پیوست‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی در اجرای طرح‌های شهری به ویژه با تکیه بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است.
با توجه به اینکه رویکردهای نوین توسعه شهری امروز به کیفیت فضایی و انسان‌محور طرح‌های شهری و ترافیکی توجه بیشتری دارد، شهرداری همدان هم در تعریف طرح‌های شهری به این مسأله توجه جدی داشته است.
اخیرا شاهد آغاز عملیات احداث بزرگ‌ترین و به‌روزترین پارک آبی غرب کشور با سرمایه‌گذاری 400 میلیارد تومان از سوی بخش خصوصی و به همت شهرداری در کوی پردیسان بودیم که نوید بخش این بود که توسعه متوازن مورد توجه بوده که البته این مهم در راستای پاسخ‌گویی به نیازهای شهروندان سایر مناطق شهر نیز اجرایی شد.
نکته حائز اهمیت آن است که مدیریت شهری متشکل از مجموعه شهرداری و شورای اسلامی شهر همدان با فراهم کردن شرایط لازم برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به دنبال رفع نیاز شهروندانی بودند که سال‌ها موضوعاتی را از برنامه‌ریزان شهری مطالبه کردند.
عدالت توزیعی خدمات با اجرای پروژه‌ای به نام پارک آبی در شهر همدان بسیار حائز اهمیت بود که حتی مسؤولان استان از جمله استاندار همدان نیز به این مهم تأکید داشتند.
همان طور که اشاره داشتیم، رسالت اساسی متخصصان حوزه شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری، کاهش نابرابری‌ها و از بین بردن تضادهای دسترسی به خدمات شهری برای اقشار مختلف جامعه بوده که طرح‌ پارک آبی نمونه‌ای از اقدام مدیریت شهری در این راستا است.
قبلا هم به طرح‌های شهری اشاره داشتیم که هدف از اجرای آن‌ها عدالت در ارائه خدمات به شهروندان بوده است که می‌توان به توزیع فضاهای ورزشی به ویژه زمین چمن مصنوعی و آسفالت‌ریزی در مناطق مختلف اشاره نمود.
حضور و جدیت مجموعه مدیریت شهری برای مشارکت با بخش خصوصی در اجرای طرح‌های شهری در راستای شادی و نشاط شهروندان موضوع مهم دیگری است که اخیرا مدیران استان نیز تأکید داشتند، این مهم عاملی خواهد بود تا فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و نیز سایر نیازهای یک منطقه کم برخوردار به سرعت محقق و زیرساخت‌هایی تقویت شود.
پروژه بزرگ‌ترین پارک آبی غرب کشور مورد تمجید استاندار همدان بود چرا که در راستای سیاست اقتصاد مقاومتی اجرایی شده که در سال‌های اخیر رهبر معظم انقلاب نیز به استفاده از ظرفیت محلی و منطقه‌ای تأکید دارند و می‌توان گفت چکیده و عصاره مفاد سیاست اقتصاد مقاومتی هم مردمی شدن اقتصاد است که البته با پیوست فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و امنیتی همراه باشد.

 شهروندان می‌توانند فعال بخش خصوصی باشند
شکی نیست که به گفته مدیران استان در اجرای طرح‌ها باید بر توانمندی بخش خصوصی متمرکز شد که این نه‌تنها از طریق سرمایه‌گذارانی که توان مالی و تخصصی بالایی دارند محقق می‌شود، بلکه هر کدام از شهروندان به تناسب ظرفیت و توانایی که دارند، به عنوان فعال بخش خصوصی ‌می‌توانند اثرگذار باشند.
آنچه تأکید شد آن است که برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌ها باید به سمتی پیش رود که مهارت‌هایی در شهروندان تقویت شود و در قالب توانمندسازی محله‌محور و توانمندسازی جوامع محلی بتوان آنچه مورد نیاز مردم بوده را جامعه عمل پوشاند.
خوشبختانه سیاست‌گذاری این دوره از مدیریت شهری همدان به نحوی بوده که شهری مانند همدان به مانند یک موجود زنده پویا و پر تحرک باشد و با اجرای طرح‌های متعدد به ویژه در حوزه سرمایه‌گذاری آن اهداف توسعه‌ای و مورد نیاز شهروندان محقق شود و نیز به آنچه در جذب گردشگر تأکید می‌شود، نزدیک شویم.
ابتدای امسال نیز شاهد آغاز عملیات اجرایی دو طرح گردشگری شامل احداث ساختمان تجاری با مشارکت بخش خصوصی و تملک و احداث ساختمان راهنمای گردشگری در منطقه چهار همدان بودیم.
هدف از ایجاد چنین زیرساخت‌های جدیدی از سوی مدیریت شهری، ایجاد نشاط اجتماعی، خدمات دهی بهتر به شهروندان، تقویت حوزه سرمایه‌گذاری و پرهیز از خام فروشی و فروش قطعات زمین‌های شهری بوده است.
شهردار همدان بارها تأکید دارد که اصلی‌ترین موضوع در حوزه مدیریت شهری طبق سیاست‌گذاری این دوره شهرداری و شورای اسلامی شهر، گردشگری و سرمایه‌گذاری است و سرمایه‌گذاری یک حلقه مفقوده در شهر به شمار می‌آید که اگر با موضوع گردشگری تلفیق شود، می‌توان شاهد توسعه‌ این شهر بود.
به گفته سید مسعود حسینی خوشبختانه قدم‌های مهمی در حوزه سرمایه‌گذاری و نیز گردشگری در شهر همدان برداشته شده و امید است که با همکاری و همدلی سایر بخش‌ها، زیرساخت‌های لازم برای توسعه متوازن در شهر همدان فراهم شود.

  ابرطرح‌ قانطور در دست اجرا
وی در ادامه از طرح‌های در دست اقدام شهرداری همدان خبر داد و افزود: در حال حاضر بالغ بر 20 هزار میلیارد پروژه در شهر همدان وجود دارد که می‌توان به ابرطرح‌ قانطور که 50 هکتار را تعیین تکلیف می‌کند و بازار خودرو که شکل گرفته و بازار فروش موتورسیکلت و لوازم یدکی در آن تعریف شده، اشاره داشت.
شهردار همدان یادآور شد: در حوزه مسکن طبق ضوابط خاص نیز اقداماتی صورت گرفته و کار شرکت سرمایه‌گذار خارجی ترکیه‌ای از دوره قبل انجام شده و امروز امیدواریم مشکلات آن حل شود و طبق تفاهم‌نامه‌ای شاهد کلنگ‌زنی این طرح‌ باشیم.

 سرمایه‌گذاری ویژه‌ در حوزه مسکن در زمین 118‌هکتاری
وی با بیان اینکه طبق قراردادی که با اداره راه و شهرسازی صورت گرفته، سرمایه‌گذاری ویژه‌ای در حوزه مسکن در زمین 118 هکتاری خواهیم داشت گفت: امیدواریم در این راستا مسکن ایرانی و اسلامی با کیفیت بالا اجراشود.
حسینی با اشاره به اجرای پروژه باغ پرندگان در منطقه سه همدان و با تأکید بر اینکه این منطقه ظرفیت خوبی برای سرمایه‌گذاری دارد افزود: طرح‌های موجود نمونه‌ای از طرح‌های خوبی هستند که در همدان در حال اجراست و امیدواریم با بهره‌برداری از آن شاهد رضایت و بهره‌مندی مردم باشیم.
وی با بیان اینکه پروژه پارک آبی به همت بخش خصوصی در حال اجرا است که امیدواریم سایر بخش‌های خصوصی نیز پای کار بیایند و طرح‌هایی در شهر همدان اجرایی شود ادامه داد: طرح‌ پارک آبی حامل این پیام است که در شهر همدان فرصت‌های سرمایه‌گذاری مهیاست.

  پیوست اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی در طرح‌ پارک پردیسان
شهردار همدان با بیان اینکه حتما باید سودآوری در طرح‌های سرمایه‌گذاری دیده شود ادامه داد: این طرح‌ها همان طور که پیوست اقتصادی دارند باید پیوست فرهنگی و زیست محیطی هم داشته باشند که در طرح‌ پارک آبی نیز تمام این موارد لحاظ شده است.
اجرای پارک پردیسان با لحاظ عدالت توزیعی
وی همچنین به عدالت توزیعی در اجرای طرح‌ پارک آبی اشاره کرد و گفت: تمام سرمایه‌گذاران طالب این هستند که در دامنه الوند سرمایه‌گذاری داشته باشند اما این طرح‌ در جایی اجرا شده که می‌تواند عدالت توزیعی را داشته و محور توسعه این منطقه باشد.
حسینی با بیان اینکه طرح‌ پارک آبی در 9 هزار و 532 مترمربع اجرا می‌شود عنوان کرد: در طبقه همکف سالنی به مساحت 5 هزار و 370 مترمربع با دو طبقه منفی هر کدام به مساحت 2 هزار و 255 مترمربع ساخته خواهد شد و ظرفیت 220 پارک خودرو را خواهد داشت.
وی با اشاره به احداث سالن‌ اجتماعات، سالن اداری، باشگاه بدنسازی، شهربازی سرپوشیده و سوئیت‌های اقامتی در این مجموعه گفت: این طرح‌ یکی از بهترین طرح‌های سرمایه‌گذاری شهر همدان خواهد بود.

سرمایه‌گذاری 400 میلیارد تومانی در طرح‌ پارک آبی
شهردار همدان با اشاره به سرمایه‌گذاری 400 میلیارد تومانی در طرح‌ پارک آبی افزود: سرمایه‌گذار آمادگی تخصیص اعتبار بیشتر را دارد و قرار است در 36 ماه به اتمام برسد که البته طبق قول داده شده مرحله اول این طرح‌ تا یک سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
وی به هنگام آغاز عملیات اجرای طرح‌های شهری منطقه چهار طی ابتدای امسال نیز تأکید داشت: باید ملکه ذهن همه ما این شود که اگر قرار است سرمایه‌گذاری در شهر همدان شکل گیرد، ابتدا باید ذهن مسؤولان سرمایه‌پذیر باشد، یعنی ابتدا رویکرد مسؤولان به سرمایه‌گذاری باشد و بعد فرایندها را آماده کنیم چرا که اگر ذهن‌ها آماده نباشد آن فرایند را نمی‌توان طی کرد و زیرساخت‌ها فراهم شود.
شهردار همدان فرودین ماه بود که قول خبرهای خوب در حوزه سرمایه‌گذاری در شهر همدان را داد که خوشبختانه نمونه‌ای از آن را چند روز پیش در کوی پردیسان شاهد بودیم.
وی به این اشاره داشت که در حوزه‌های مختلف ساختمانی شاهد فراخوان‌های سرمایه‌گذاری خواهیم بود و حدود 15 طرح‌ را برای شهر همدان تعریف کردیم که طی سال‌های آینده می‌تواند حدود 25 هزار میلیارد تومان برای شهر آورده داشته باشد.
تلاش شهرداری برای سرمایه‌گذاری 80 میلیون یورویی در حوزه پسماند در همدان از سوی شرکت بین‌المللی و پیگیری ساخت پارک فرامنطقه‌ای در سد اکباتان و فخرآباد با مشارکت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی از دیگر مواردی است که نشان می‌دهد این سازمان به دنبال آن بوده تا شهر مهیای شور، نشاط و شادابی و سرزندگی برای شهروندان باشد.